“Cỗ lá” là món ăn được bày trên lá chuối, là một nét độc đáo trong ẩm thực của dân tộc Mường trong tất cả những mâm cỗ đãi khách ngày tết ngày lễ hội theo phong tục truyền thống của người Mường ở Hòa Bình. Lá chuối được hơ qua lửa cho héo, dẻo, dậy mùi thơm của núi rừng. Theo quan niệm của người Mường thì phần ngọn và mép lá tượng trưng cho Mường Sáng – thế giới của người sống, phần gốc lá và mang lá tượng trưng cho Mường Tối –Mường Ma,  thế giới của người đã chết. Chính vì thế, khi dùng lá chuối bày cỗ, người Mường cũng có phân biệt rõ: “người vào,  ma ra” – tức là khi dọn cỗ cho người sống, phần ngọn lá hướng vào trong, còn khi bày cỗ cúng ma thì làm ngược lại. Điều này được coi là “quy tắc bất di bất dịch” của người Mường  khi sắp mâm cỗ lá, nếu làm sai sẽ mang lại những điều không may cho gia chủ. Người xếp cỗ không phải chỉ xếp sao cho đẹp mắt, mà còn phải toát lên được ý nghĩa tâm linh – thể hiện được sự giao hòa của trời đất và thể hiện lòng biết ơn của dân Mường với đất, trời, rừng núi.